تحلیل ارش بر مبنای ضمان معاوضی فروشنده نسبت به وصف سلامت کالا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق خصوصی پردیس فارابی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی پردیس فارابی دانشگاه تهران

چکیده

ضمان معاوضی، ضمان و التزام دو طرف نسبت به اجرای عقد است. پس همچنان‌که اجزای مبیع مورد ضمان فروشنده است، وصف سلامت کالا نیز مورد ضمان و التزام بائع است. با این حال، از آن‌جا که وصف سلامت از شروط ضمن عقد و از جمله تعهدات فرعی است و  برخلاف اجزای مبیع، سهمی در انعقاد و تجزیه بیع ندارد، فقدان آن موجب انفساخ جزئی قرارداد نشده، التزام فروشنده نسبت به وصف صحت به ارش تبدیل می‌شود. براین اساس، ارش بدل ضمان و التزام معاوضی فروشنده نسبت به اجرای عقد در قسمت تعهّد فرعی وصف سلامت کالا است و با وجود التزام متعاملین نسبت به اجرای تعهدات فرعی، این تبدیل التزام در فقدان وصف سلامت کالا منحصر نبوده، در فقدان دیگر اوصاف و تعذر دیگر شروط ضمن عقد نیز قابل جریان است. همچنین جریان ضمان معاوضی نسبت به وصف سلامت کالا اجبار به تعمیر کالای معیوب را توجیه کرده و ارش را به بیع کلی فی الذمه هم گسترش می‌دهد.

کلیدواژه‌ها


[1]. اخلاقی، بهروز؛ (1385). اصول قراردادهای تجاری بین‌المللی. چ 2، تهران، موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی.
[2]. أنصاری، مرتضی؛ (1415 ه‍.ق). المکاسب. چ1، ج 3 و 5 و 6، قم، کنگره بزرگداشت شیخ.
[3]. آخوند خراسانی، محمدکاظم؛ (1406 ه‍.ق). حاشیه المکاسب. چ1، تهران، وزارت فرهنگ.
[4]. توحیدی، میرزامحمدعلی؛ (1413 ه‍.ق). مصباح الفقاهه. ج7، تقریرات درس سید ابوالقاسم خویی، قم، مطبعه انصاریان.
[5]. حر عاملی، محمد بن حسن؛ (1409ه‍.ق). تفصیل وسائل الشیعه. چ 1، ج 18 و 21، قم، موسسه آل البیت علیهم‌السلام.
[6]. حسینی عاملی، سیدجواد؛ (1419ه‍.ق). مفتاح الکرامه. چ 1، ج 14، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
[7]. حلی، جعفر بن حسن؛ (1408 ه‍.ق). شرائع الإسلام. چ 2، ج 2، قم، مؤسسه اسماعیلیان.
[8]. حلی، حسن بن یوسف؛ (1420ه‍.ق). تحریر الأحکام. چ1، ج3، قم، موسسه امام صادق علیه‌السلام.
[9]. ------------ ؛ (1414 ه‍.ق). تذکره الفقهاء. چ 1، ج 11، قم، موسسه آل‌البیت علیهم السلام.
[10]. سبزواری، سید عبدالأعلی؛ (1413 ه‍.ق). مهذب الأحکام. چ 4، ج 7، قم، موسسه المنار.
[11]. صفائی، سیدحسین؛ (1387). حقوق بیع بین‌المللی. چ2، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
[12]. طباطبائی یزدی، سیدمحمدکاظم؛ (1410ه‍.ق). حاشیه المکاسب. چ 1، ج 2، قم، موسسه اسماعیلیان.
[13]. عاملی، زین الدین بن علی؛ (1412 ه‍.ق). الروضه البهیه. ج 1، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چ 1.
[14]. ------------------ ؛ (1413 ه‍.ق). مسالک الأفهام. چ 1، ج 3، قم، موسسه المعارف الاسلامیه.
[15]. غروی، میرزاعلی؛ (1383). التنقیح فی شرح المکاسب. تقریرات درس سیدابوالقاسم خویی، ج 2 و 3 الخیارات، موسسه الامام الخویی.
[16]. کاتوزیان، ناصر؛ (1387). قواعد عمومی قراردادها. ناصر کاتوزیان، چ 5، ج 4 و 5، تهران، شرکت سهامی انتشار
[17]. کمپانی اصفهانی، محمدحسین؛ (1418 ه‍.ق). حاشیه کتاب المکاسب. چ 1، ج 1 و 4 و 5، قم، انوار الهدی.
[18]. محقق داماد، سیدمصطفی؛ (1388). نظریه عمومی شروط و التزامات در حقوق اسلامی. چ 1، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی.
[19]. مفید، محمد بن محمد؛ (1413 ه‍.ق). المقنعه. چ 1، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید.
[20]. موسوی بجنوردی، سیدحسن؛ (1419ه‍.ق). القواعد الفقهیه. چ 1، ج 1 و 3، قم، الهادی.
[21]. موسوی خمینی، سید روح الله؛ (1418ه‍.ق). تحریر الوسیله. چ 1، ج 2، قم، دارالعلم.
[22]. ---------------- ؛ (1421ه‍.ق). کتاب البیع، چ 1، ج 5، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام.
[23]. نجفی، محمدحسن؛ (1981م). جواهرالکلام، چ7، ج 27، بیروت، دارالإحیاء التراث العربی.
[24]. نجفی خوانساری، موسی؛ (1373 ه‍.ق). منیه الطالب. چ 1، ج 3، تقریرات درس میرزای نائینی، تهران، المکتبه المحمدیه.
[25]. نوری، میرزاحسین؛ (1408 ه‍.ق). مستدرک الوسائل. چ 1، ج 13، بیروت، موسسه آل‌البیت علیهم السلام.
[26]. قانون مدنی ایران.