نقد و بررسی نکاح مشروط (شرط عدم روابط جنسی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر، گروه الهیات و حقوق، قائمشهر، ایران

2 دانشیار، دانشگاه عالی شهید مطهری، تهران، ایران

چکیده

عقد نکاح همانند سایر عقود معاوضی از قابلیت پذیرش هر گونه شرط جایز برخوردار است، با این تفاوت که نکاح از عقود خاص به‌شمار می‌آید و برخی از آثار مترتب بر آن را باید تعبداً همان‌گونه که هست پذیرا شد. از جمله شروط متصور در ضمن عقد نکاح، شرط عدم رابطۀ جنسی است. برخی از محققان محترم در نوشتارهای خود جواز چنین شرطی را با عنوان تمکین حق است نه حکم، مطرح کرده‌اند. آنان برای اثبات سخن خود به دلایلی نیز تمسک جسته‌اند. نگارندگان مقالۀ حاضر با نقد دیدگاه مذکور بر این عقیده‌اند که چنین شرطی در زندگی زناشویی از جمله صور شروط مغایر با مقتضای عقد نکاح است و از مصادیق تحریم مباح و سلب حق به‌شمار می‌آید.

کلیدواژه‌ها


  1. قرآن کریم.
  2. امامی، حسن (1377). حقوق مدنی، ج 4، چاپ دوم، تهران، انتشارات اسلامی.
  3. جبعی عاملی (شهید ثانی) (1372). الروضة البهیة، ج 2، چاپ هفتم،  قم، مکتب الاعلام الاسلامی.
  4. 4.        ----------، (1343). مسالک الافهام، ج 8، قم، مؤسسۀ معارف اسلامی.
  5. جعفرپور، جمشید (1390). «وابستگی اقتضای ذات نکاح با رابطۀ زناشویی»، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، مشهد، دورۀ 3، شمارۀ 4.
  6. حر عاملی (1412ق). وسایل‌الشیعة، چاپ(؟)، ج 18، 20، 21، قم، مؤسسۀ آل‌البیت.
  7. حسینی مراغه‌ای، میرعبدالفتاح (1417ق). العناوین الفقهیة، ج 2، چاپ اول، قم، جامعۀ مدرسین.
  8. راغب اصفهانی. (1418ق). المفردات فی غرایب القرآن، چاپ اول، بیروت، دارالمعرفة.
  9. طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم. (1418ق). حاشیةالمکاسب، ج 1، چاپ (؟)، قم، مؤسسۀ اسماعیلیان.
  10. محقق حلی، جعفربن الحسن (1409ق). شرایع‌الاسلام، ج 2، چاپ (؟)، قم، انتشارات قدس.
  11. مغنیه، محمد جواد (بی‌تا)، فقه امام جعفر صادق(ع)، ج 2، چاپ اول، قم، دارالکتب العلمیه.
  12. موسوی بجنوردی، حسن (1377). القواعد الفقهیة، ج 4، چاپ اول، قم، نشر هادی.
  13. موسوی خمینی، روح‌الله (1390). التحریر‌الوسیله، چاپ اول، ج 2، قم، دارالکتب العلمیة.
  14. -------. (؟). کتاب البیع، ج 5، چاپ(؟)،قم، مؤسسۀ اسماعیلیان.
  15. موسوی خویی، سید ابوالقاسم (بی‌تا). منیۀالسایل، چاپ (؟)، قم، جامع فقه اهل البیت.
  16. مؤمنی. عابدین (1387). «نکاح مشروط»، نکوداشت فقیه و محقق عالیقدر خلیل قبله‌ای خویی، تهران، بهار، انتشارات سمت.
  17. 17.     --------. (بی‌تا). «حق یا حکم بودن تمکین در عقد نکاح»، مرکز اطلاعات و آمار شورای فرهنگی اجتماعی زنان، نقش زن در توسعۀ علوم و فرهنگ و تمدن اسلامی، اصفهان. www.iranwomen.org
  18. نایینی، محمد حسن (1373). منیة الطالب فی حاشیة المکاسب، ج 2، چاپ (؟)،تهران، مکتب محمدی.
  19. نجفی، محمد حسن (1366). جواهرالکلام، ج 31، چاپ (؟)، تهران، دارالکتب الاسلامیة.
  20. نراقی، احمد (1417ق). عوائد‌الایام فی بیان قواعدالاحکام، چاپ(؟)، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.