An Introduction to the Features, Reasons, and Adaptations of the Instant Ownership (Milkiyat-i Ānī) in Imamiyah Jurisprudence

Document Type : Research Paper

Authors

1 MA, Department of Jurisprudence and Basics of Islamic Law, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

2 Assistant Professor, Department of Jurisprudence and Basics of Islamic Law, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran.

Abstract

Milkiyat-i ānī (instant ownership) which is discovered by wisdom and the support of the narratives and other principles is an ownership that cannot survive a moment later. Despite the definiteness of this ownership for the Imamiyah jurists, it has not been studied independently and comprehensively. The present study is a step to fill this gap of integrated attention to this subject by discussing the features, reasons, and exemplification of instant ownership by a descriptive-analytical method. In this regard, it would be beneficial to scholars in some juristic fields, especially in cases in which this ownership is considered the exclusive way for correction. The results indicate that the instant ownership, with the assumption of the absence of a barrier, is true and has an anteriority to its cause. It is also related to some branches of jurisprudence, such as sale, transaction by conduct (mu‘āṭāt), debt, endowment, and inheritance, and indicates the exigency and gathering of opponents as a document of this type of ownership.

Keywords

References

  1. ابن عباد، اسماعیل، المحیط فی اللغة، چاپ اول، بیروت، عالم الکتاب، 1414ق.
  2. ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغه، محقق: عبدالسلام محمد هارون، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،1404ق.
  3. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، چاپ سوم، بیروت، دار الفکر للطباعه و النشر و التوزیع، 1414ق.
  4. احمدی، محمود؛ رحمان، محمدکاظم، "بررسی مبانی فقهی مالکیت لحظه‌ای"، فصلنامۀ علمی فقه و حقوق اسلامی، سال یازدهم، شماره1، ص11-36، 1399.
  5. اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1403ق.
  6. اصفهانی(فاضل هندی)، محمد بن حسن، کشف اللثام و الابهام عن قواعد الاحکام، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،1416ق.
  7. اصفهانى(کمپانی)، محمدحسین، حاشیه کتاب المکاسب، چاپ اول، قم، انوار الهدی، 1418ق.
  8. انصاری، مرتضی، کتاب المکاسب، چاپ اول، قم، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری، 1415ق.
  9. جوهری، اسماعیل بن حماد، صحاح-تاج اللغه و صحاح العربیه، چاپ اول، بیروت، دارالعلم للملایین، 1410ق.
  10. حائری طباطبایى، سیدعلی بن محمد، ریاض المسائل، چاپ اول، قم، موسسه آل البیت علیهم السلام، 1418ق.
  11. حکیم، سیدمحسن، مستمسک العروه الوثقی، چاپ چهارم، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، 1391ق.
  12. حلی(ابن‌ادریس)، محمد بن منصور، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، چاپ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1410ق.
  13. حلی، احمدبن‌محمد، المهذب البارع فی شرح المختصر النافع، چاپ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1407ق.
  14. حلی، حسن بن یوسف، قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1413ق.
  15. ----------، تذکره الفقها، چاپ اول، قم، موسسه آل البیت علیهم السلام، 1414ق.
  16. حلی، مقدادبن‌عبدالله، التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، چاپ اول، قم، انتشارات کتابخانه آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی(ره)، 1404ق.
  17. خراسانی، سیدمحمدکاظم، حاشیه المکاسب، چاپ اول، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1406ق.
  18. خمینی(امام)، سیدروح الله، الرسائل العشره، چاپ اول، قم، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، 1420ق.
  19. ----------، کتاب البیع، چاپ اول، تهران، مؤسسه تنظیم ونشر آثار امام خمینی، 1421ق.
  20. خویی، سیدابوالقاسم، مصباح الفقاهه، مقرر: محمدعلی توحیدی، چاپ اول، قم، موسسه احیاءآثارالامام الخوئی، بی‌تا.
  21. ----------، موسوعه الامام الخویی، چاپ اول، قم، موسسه احیاءآثارالامام الخوئی، 1418ق.
  22. راغب(اصفهانی)، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن فی غریب القرآن، چاپ اول، لبنان، دارالعلم، 1412ق.
  23. روحانی، سیدصادق، فقه الصادق، چاپ اول، قم، دار الکتاب-مدرسه امام جعفر صادق(ع)، 1412ق.
  24. سبزواری، محمدباقر بن محمد، کفایه الاحکام، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1423ق.
  25. شبیری زنجانى، سیّدموسی، کتاب نکاح، چاپ اول، قم، مؤسسه‌ پژوهشی رأی پرداز، 1419ق.
  26. شیرازی، سیدمحمد، ایصال الطالب الی المکاسب، چاپ اول، تهران، منشورات اعلمی، بی‌تا.
  27. صدر، سیدمحمد باقر، قواعد الفقهیه(مباحث الاصول)، مقرر: سیدکاظم حائری، چاپ اول، قم، دفتر آقای حائری، 1408ق.
  28. ----------، بحوث فی علم الاصول، مقرر: سیدمحمود هاشمی شاهرودی، چاپ دوم، قم، مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیه، 1417ق.
  29. صدوق، محمدبن‌علی، من لا یحضره الفقیه، چاپ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1413ق.
  30. طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیه، چاپ سوم، تهران، مکتبه المرتضویه الاحیاء الآثار الجعفریه، 1387ق.
  31. ----------، تهذیب الاحکام، چاپ چهارم، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1407ق.
  32. عاملى، سیدجواد بن محمد، مفتاح الکرامه، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1419ق.
  33. عاملی(شهیداول)، محمدبن‌مکی، القواعد و الفوائد، چاپ اول، قم، مفید، 1400ق.
  34. عاملی(شهیدثانی)، زین الدین بن علی، مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام، چاپ اول، قم، موسسه المعارف الاسلامیه، 1413ق.
  35. عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، چاپ اول، قم، موسسه آل البیت علیهم السلام، 1409ق.
  36. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، چاپ چهارم، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1407ق.
  37. محقق حلی، جعفر بن حسن، شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، چاپ دوم، قم، موسسه اسماعیلیان، 1408ق.
  38. ----------، المختصر النافع فی فقه الإمامیة، چاپ ششم، قم، موسسه المطبوعات الدینیه، 1418ق.
  39. مروج(جزایری)، سیدمحمد، هدى الطالب فی شرح المکاسب، چاپ اول، قم، موسسه دارالکتاب، 1416ق.
  40. مکارم شیرازی، ناصر، قواعد الفقهیه، چاپ سوم، قم، مدرسه الامام علی بن ابی طالب(ع)، 1411ق.
  41. نائینى، محمدحسین، منیه الطالب فی حاشیه المکاسب، مقرر: موسی بن محمد خوانساری، چاپ اول، تهران، المکتبه المحمدیه، 1373ق.
  42. ----------، المکاسب و البیع، مقرر: میرزا محمدتقی آملی، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1413ق.
  43. نجفی(تبریزی)، راضی بن محمد، تحلیل الکلام فی فقه الإسلام، چاپ اول، تهران، امیر قلم، 1413.
  44. نجفی(کاشف الغطاء)، حسن بن جعفر، تحریر المجله، چاپ اول، نجف، المکتبه المرتضویه، 1359ق.
  45. ----------، حسن بن جعفر(الف)، انوارالفقاهه-کتاب البیع، چاپ اول، نجف، موسسه کاشف الغطاء، 1422ق.
  46. ----------، حسن بن جعفر(ب)، انوارالفقاهه-کتاب المکاسب، چاپ اول، نجف، موسسه کاشف الغطاء، 1422ق.
  47. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، چاپ هفتم، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1404ق.
  48. نواب، حمیدرضا، در مقالۀ "واکاوی گونه‌های ملکیت آنی"، پژوهش‌های فقهی تا اجتهاد، سال چهارم، شماره7، ص103-122، 1399.
  49. واسطی، سیدمحمدمرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، چاپ اول، بیروت، دارالفکر للطباعه و النشر و التوزیع، 1414ق.
  50. همدانی، آقارضا، مصباح الفقیه، چاپ اول، قم، موسسه الجعفریه لاحیاء التراث، 1416ق.
  51. یزدی، سیدمحمدکاظم، تکملة العروة الوثقى، چاپ اول، قم، داوری، 1414ق.
  52. ----------، عروه الوثقی، چاپ دوم، قم، موسسه نشر اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1420ق.
  53. ----------، حاشیه المکاسب، چاپ دوم، قم، موسسه اسماعیلیان، 1421ق.

پایگاه اینترنتی

  1. شبیری، سیّدموسی، درس خارج فقه، 1394، نمایه‌شده‌در:

https://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shobeiry/feqh/94/941005/

  1. عابدی، احمد، درس خارج فقه، 1398، نمایه‌شده‌در:

https://www.eshia.ir/feqh/archive/text/abedi/feqh/98/980713/

 

Jurisprudence the Essentials of the Islamic Law
Volume 56, Issue 1
October 2023
Pages 33-47

Files

Share

How to cite

Statistics