Escaping from Exchanging Usury from Imam Khomeini’s Point of View

Document Type : Research Paper

Authors

1 Associate Professor, Faculty of Theology and Islamic Teachings, University of Qum;

2 Ph. D. Candidate in Jurisprudence and Foundations of Islamic Law, Faculty of Theology and Islamic Teachings, University of Qum

3 Assistant Professor, Faculty of Theology and Islamic Teachings, University of Qum.

Abstract

Prohibition of usury is well-established according to Imamiyah jurists and it is considered to be disapproved by reason. Disapproval by reason of usury requires that the rule on the prohibition of usury except for those case excluded by definitive reason be non-specifiable and usury be disapproved and forbidden under any circumstances. In spite of religious prohibition and by rational disapproval and social depravities of usury, some jurists have introduced certain ways for escaping from usury and have ruled for its legitimacy. In this regard, Imam Khomeini is among few jurists who through considering and reviewing the question, have ruled for its prohibition in all cases in which the nature of usury is secured and has neglected all ways and excuses for escaping from usury. By examining the implication of the narrations, he has considered them to be for peremptory usury (and not for real usury). Accordingly, the ways for escaping from usury cannot be applied as a general rule for specifying the prohibition of usury. 

Keywords


[1]. قرآن کریم.
[2]. نهج ­البلاغه.
[3]. ابن­ جنید، محمد (1416ق). مجموعه فتاوی، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
[4]. ابن­ حمزه، محمد (1408ق). الوسیله، قم، کتابخانه آیت ­الله مرعشی نجفی.
[5]. ابن ­زهره، حمزه (1417ق). غنیه النزوع، قم، مؤسسه امام صادق(ع).
[6]. ابن­ عقیل، حسن (بی­تا). مجموعه فتاوی، قم، بی­نا.
[7]. ابن ­فارس، احمد (1404ق). معجم مقائیس اللغه، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
[8]. ابن­ منظور، محمد (1414ق). لسان العرب، بیروت، دارالفکر.
[9]. اردبیلی، احمد (1403ق). مجمع الفائده و البرهان، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
[10]. انصاری، مرتضی (1415ق). رساله سراج العباد، قم، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان‌.
[11]. بحرانی، یوسف (1405ق). الحدائق الناضره، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
[12]. بهجت، محمدتقی (1423ق). وسیله ­النجاه، قم، شفق.
[13]. ـــــــــــــــــ (1426ق). جامع­المسائل، قم، دفتر معظم‌له‌.
[14]. جواهری، حسن محمد تقی (1405ق). الربا فقهیا و اقتصادیا‌، قم، بی­ نا.
[15]. حسینی عاملی، جواد (1419ق). مفتاح­الکرامه، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
[16]. ـــــــــــــــــــــ (بی­تا). مفتاح الکرامه، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
[17]. حلی، احمد (1407ق). مهذب­البارع، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
[18]. حلی، جعفر (1408ق). شرائع الإسلام، قم، مؤسسه اسماعیلیان‌.
[19]. حلی، حسن (1381ق). رجال العلامه الحلی- خلاصه الأقوال‌، نجف اشرف، منشورات المطبعه الحیدریه.
[20]. ــــــــــــ (1410ق). ارشاد الأذهان، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
[21]. ــــــــــــ (1414ق). تذکره الفقها، قم، مؤسسه آل البیت(ع).
[22]. حمیداله، محمد (1374). نامه­ها و پیمان­های سیاسی حضرت محمد(ص) و اسناد صدر اسلام، محمدرضا حسینی. تهران، سروش.
[23]. خمینی، روح­الله (1389ش). صحیفه امام، تهران، تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
[24]. ـــــــــــــــ (1392ش). امامت و انسان کامل‏‏ از دیدگاه امام خمینی، تهران، تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
[25]. ـــــــــــــــ (1421ق). کتاب البیع، تهران، تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
[26]. ـــــــــــــــ (بی­تا). تحریرالوسیله، قم، مؤسسه مطبوعات دارالعلم‌.
[27]. خوانساری، احمد (1405ق). جامع المدارک، قم، موسسه اسماعیلیان.
[28]. خویی، ابوالقاسم (1410ق). منهاج ­الصالحین، قم، مدینه العلم.
[29]. روحانی، صادق (1412ق). فقه ­الصادق(ع)، قم، دار الکتاب- مدرسه امام صادق(ع).
[30]. سبزواری، عبدالأعلی (1413ق). مهذّب الأحکام، قم، مؤسسه المنار-دفتر حضرت آیه الله‌.
[31]. سیستانی، علی (1417ق). منهاج­الصالحین، قم، دفتر آیه الله سیستانی.
[32]. سیفی، علی­اکبر (1430ق). دلیل تحریر الوسیله- فقه الربا، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
[33]. سیوطی، عبدالرحمان (1387ش). الدرالمنثور، قم، موسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان.
[34]. شریف مرتضی، علی (1415ق). الإنتصار فی انفرادات الإمامیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
[35]. صدوق، محمد (1413ق). من لایحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
[36]. ــــــــــــــ (1418ق). الهدایه فی الأصول و الفروع، قم، مؤسسه امام هادی(ع).
[37]. طباطبایی، علی (1418ق). ریاض المسائل، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
[38]. طباطبایی، محمدحسین (1363ش). تفسیر المیزان، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
[39]. طباطبایی­یزدی، محمدکاظم (1414ق). تکمله العروه الوثقی‌، قم، کتابفروشی داوری.
[40]. طوسی، محمد (1387ق). المبسوط، تهران، المکتبه المرتضویه.
[41]. ــــــــــــــ (1407ق). تهذیب الأحکام، تهران، دارالکتب الإسلامیه، 1407ق.
[42]. عاملی جبعی، زین­الدین (1413ق). مسالک الافهام، قم، مؤسسه المعارف الإسلامیه.
[43]. عاملی جزینی، محمد (1417ق). الدروس الشرعیه فی فقه الإمامیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
[44]. عراقی، ضیاء­الدین (1414ق). شرح تبصره المتعلمین، قم، ‌دفتر انتشارات اسلامی.
[45]. فیاض، محمدصادق (1398). «چالش حیله­ های شرعی فرار از ربا در نظام فقهی امام خمینی-ره»، گفتمان فقه حکومتی، سال3، شماره5، پاییز و زمستان.
[46]. قمّی، تقی طباطبایی (1423ق). الدلائل فی شرح منتخب المسائل‌، قم، کتابفروشی محلاتی.
[47]. قمی، محمد (1413ق). من لایحضره الفقیه‌، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
[48]. کلینی، محمد (1407ق). کـافی، تهران:، دارالکتب الإسلامیه.
[49]. مجلسی، محمدباقر (1404ق). مرآة العقول، تهران، دار الکتب الإسلامیه.
[50]. ــــــــــــــــــ (1410ق). بحارالأنوار، بیروت، مؤسسه الطبع و النشر‌.
[51]. مجلسی، محمدتقی (1406ق). روضه المتقین، قم، مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانبور.
[52]. مظفر، محمدرضا (1423ق). اصول الفقه، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی.
[53]. مکارم، ناصر (1428ق). حیله‌های شرعی و چاره‌جوئی‌های صحیح‌، قم، مدرسه امام علی بن أبی طالب(ع).
[54]. ــــــــــــ (بی­ تا). بررسی طرق فرار از ربا‌، قم، بی­ نا.
[55]. نجاشی، احمد (1407ق). رجال النجاشی، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
[56]. نجفی، بشیرحسین (1427ق). بحوث فقهیه معاصره، نجف، دفتر آیه­الله نجفی.
[57]. نجفی، محمدحسن (1404ق). جواهر الکلام، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.