The study of the sentence of leaving family life by husband according to the wife's division right in five religious jurisprudence

Document Type : Research Paper

Authors

1 PH.D candidate in jurisprudence and essentials of Islamic law field, university of Tehran

2 Associate Professor of jurisprudence and Islamic law, university of Tehran;

Abstract

According to the note of 1130 article of the civil law,leaving family life by the husband (in some cases), is one of the examples of hardship conditions and therefore gives the wife divorce right.
But the question that arises is what is the sentence of this issue regardless of giving the divorce right to the wife?
It seems that according to the wifes' division[PB1] [PB2]  right, the husband must be sinful by leaving family life[PB3] [PB4]  and the wife can ask the sharia  governer to make him execute her right.
Most imamiyya and hanbali and some of the hanafi and maleki jurists recognize the division [PB5] [PB6] right for the wife.This right can be proved according to several narrations and the principle of no harm.



 

Keywords


[1] ابن حجرعسقلانی شافعی، احمدبن علی(1379ق). فتح الباری. بیروت، دارالمعرفه.
[2] ابن حمزه، محمد بن علی طوسی (1408 ه‍ ق). الوسیلة إلی نیل الفضیلة. چاپ اول، قم، انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی.
[3] ابن زهره، حمزة بن علی حسینی حلبی(1417ه ق). غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع. چاپ اول، قم، مؤسسه امام صادق علیه السلام.
[4] ابن عابدین دمشقی حنفی، محمد امین(1412ق). رد المحتار علی الدرالمختار. بیروت، دارالفکر.
[5] ابن قدامه المقدسی، ابومحمد موفق الدین(1388ق). المغنی. [بی­جا]، مکتبه القاهره.
[6] انصاری، مرتضی‌بن‌محمدامین (1415 ه‍ ق).  کتاب النکاح. چاپ اول، قم، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
[7] ـــــــــــــــــــــــــــ  ([بی­تا]). مطارح الأنظار. [بی­چا]، قم، مؤسسه آل البیت ع.
[8] بحرانی آل عصفور، یوسف بن احمد بن ابراهیم (1405 ه‍ ق). الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة. ج24، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
[9] بخاری جعفی، محمد بن اسماعیل(1422ق). صحیح البخاری. [بی­جا]، دارطوق النجاه.
[10] ترحینی عاملی، سید محمد حسین (1427 ه‍ ق). الزبدة الفقهیة فی شرح الروضة البهیة، ج6، چاپ چهارم، قم، دار الفقه للطباعة و النشر.
[11] تمیمی مغربی، ابوحنیفه نعمان بن محمد (1385هـ‌ق). دعائم الإسلام. ج2، چاپ دوم، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
[12] حجاوی مقدسی، ابی النجا شرف الدین([بی­تا]). الاقناع فی فقه الامام احمدبن حنبل. لبنان، دارالمعرفه بیروت.
[13] حرّعاملی، محمد بن حسن(1409 ه‍ ق). وسائل الشیعة، ج21، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
[14] حسینی روحانی، سید صادق(1412 ه‍ ق). فقه الصادق علیه السلام. ج22، چاپ اول، قم، دار الکتاب - مدرسه امام صادق علیه السلام.
[15] حطاب الرعینی المالکی، شمس الدین ابوعبدالله(1412ق). مواهب الجلیل فی شرح مختصر الخلیل. [بی­جا]، دارالفکر.
[16] حلّی (فخر المحققین)، محمد بن حسن بن یوسف(1387 ه‍ ق). إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد. ج3، چاپ اول، قم، مؤسسه اسماعیلیان.
[17] حلّی، یحیی بن سعید(1405ه ق). الجامع للشرائع، چاپ اول، قم، مؤسسة سید الشهداء العلمیة.
[18] حمیری یمانی صنعانی، ابوبکر عبدالرزاق(1403ق). المصنف. هند، مجلس علمی.
[19] سبحانی تبریزی، جعفر([بی­تا]). نظام النکاح فی الشریعة الإسلامیة الغراء. ج2، چاپ اول، قم، [بی‌جا].
[20] سرخسی، محمدبن احمد شمس الائمه(1414ق). المبسوط. بیروت، دارالمعرفه
[21] سیستانی، سیدعلی (1417ه‍ ق). منهاج‌الصالحین. چاپ پنجم، قم، دفتر حضرت آیة الله سیستانی.
[22] شبیری زنجانی، سید موسی (1419 ه‍ ق). کتاب نکاح. ج24، چاپ اول، قم، مؤسسه پژوهشی رای‌پرداز.
[23] شربینی شافعی، شمس الدین(1415ق). مغنی المحتاج الی معرفه معانی الفاظ المنهاج. [بی­جا]، دارالکتب العلمیه.
[24] شهید اول، محمد بن مکی عاملی (1414 ه‍ ق). غایة المراد فی شرح نکت الإرشاد. ج‌3، چاپ اول، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
[25] شهید ثانی، زین الدین بن علی عاملی (1413 ه‍ ق). مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام. ج8، چاپ اول، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة.
[26] شیخ مفید، محمّد بن محمد بن نعمان عکبری بغدادی(1413 ه‍ ق). المقنعة (للشیخ المفید). چاپ اول، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید.
[27] صاوی مالکی، ابوالعباس احمدبن محمد([بی­تا]). بلغه السالک لأقرب المسالک(حاشیه الصاوی علی الشرح الصغیر). [بی­جا]، دارالمعارف.
[28] طباطبایی بروجردی، سید حسین (1423ق). جامع احادیث الشیعه فی احکام الشریعه. ج25و26، [بی­چا]، قم، الکوثر.
[29] طباطبایی حائری، سید علی(1418هـ ق). ریاض المسائل (ط - الحدیثة). ج12، چاپ اول، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
[30] طباطبایی قمّی، سید تقی (1426هـ ق). مبانی منهاج الصالحین. ج10، چاپ اول قم، منشورات قلم الشرق.
[31] طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن (1387 ه‍ ق). المبسوط فی فقه الإمامیة. ج4، چاپ سوم، تهران، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
[32] ــــــــــــــــــــــــــ  (1400هـ ق). النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی، چاپ دوم،  بیروت، دارالکتاب العربی.
[33] علامه حلّی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی (1420 ه‍ ق). تحریر الأحکام الشرعیة علی مذهب الإمامیة (ط - الحدیثة). ج3، چاپ اول، قم، مؤسسه امام صادق علیه السلام.
[34] فاضل هندی، محمد بن حسن(1416 ه‍ ق). کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام. ج7، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
[35] قاضی ابن براج طرابلسی، عبد العزیز(1406 ه‍ ق). المهذب. ج2، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
[36] کاتوزیان، ناصر(1394). دوره حقوق مدنی-حقوق خانواده. ج1، چاپ چهارم، تهران، شرکت سهامی انتشار.
[37] کاسانی حنفی، علاءالدین بن مسعود(1406ق). بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع. [بی­جا]، دارالکتب العلمیه.
[38] کلینی، ابو جعفر، محمد بن یعقوب (1407ه‍ ق). الکافی. ج5، چاپ چهارم، تهران، دارالکتب الإسلامیة.
[39] کیدری، قطب الدین محمد بن حسین(1416 ه‍ ق).  إصباح الشیعة بمصباح الشریعة. چاپ اول، قم، مؤسسه امام صادق علیه السلام.
[40] مازندرانی، علی اکبر سیفی (1429 ه‍ ق). دلیل تحریر الوسیلة - أحکام الأسرة. چاپ اول، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی قدس سره.
[41] محقق حلّی، نجم الدین جعفر بن حسن (1408 ه‍ ق). شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام. ج2، چاپ دوم، قم، مؤسسه اسماعیلیان.
[42] ـــــــــــــــــــــــــــــــ  (1418هـ ق). المختصر النافع فی فقه الإمامیة. ج1، چاپ ششم، قم، مؤسسة المطبوعات الدینیة.
[43] محقق کرکی (ثانی)، علی بن حسین عاملی کرکی (1414 ه‍ ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد. ج12، چاپ دوم، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
[44] مشکینی، میرزا علی (1418 ه‍ ق). الفقه المأثور. چاپ دوم، قم، نشر الهادی.
[45] مکارم شیرازی، ناصر (1424 ه‍ ق). کتاب النکاح. ج6، چاپ اول، قم، انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب علیه السلام.
[46] موسوی خمینی، سید روح اللّه([بی­تا]). تحریر الوسیلة. ج2، چاپ اول، قم، مؤسسه مطبوعات دار العلم.
[47] میرزای قمّی، ابو القاسم بن محمد حسن (1413 ه‍ ق). جامع الشتات فی أجوبة السؤالات (للمیرزا القمی). ج4، چاپ اول، تهران، مؤسسه کیهان.
[48] نجفی، محمد حسن(1404 ه‍ ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. ج31، چاپ هفتم، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
[49] وجدانی فخر، قدرت الله (1426هـ ق). الجواهر الفخریة فی شرح الروضة البهیة. ج12، چاپ دوم، قم، انتشارات سماء قلم
[50] هدایت نیا، فرج الله (1396). نشوز زوجین در فقه و نظام حقوقی ایران. چاپ اول، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.