Reflection on the meaning of the change in religious law and its influencing factors

Document Type : Research Paper

Authors

1 Associate Professor, Shiraz University.

2 PhD student in Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, Faculty of Theology and Islamic Studies, University of Tehran

Abstract

The discussion on the possibility and how to change the juridical instructions has attracted the attention of different intellectual currents and scholars have investigated it through different basics and motivations. The basic issue in this study is to explain the accurate meaning of “changing instruction” and analyzing the mechanisms of its venue; so that it clarifies whether this nomination is accurate and real or it is tolerant or virtual? The undesired effects of incorrect understanding of meaning and factors of changing instructions, especially the doubt on religious instructions temporality clarify the necessity to conduct such study. According to the results, factors including changing subject substantially, changing subject descriptions, changing the title of derivative in subject, changing the reason of instruction and…may –idiomatically- lead to the change of instruction; but all these factors are under the comprehensive title of “changing subject”. Accordingly, the expression of instructions change has tolerance and what happens in reality is that all fixed instructions of sharia are activated following the comprehensive achievement of their subject and by subject being disrupted, the previous instruction becomes inactivated and another fixed instruction activates. The mentioned result besides the verbal application in answering some doubts, offers a clearer understanding of overlap between instruction change and subject change before researchers.

Keywords


[1] آقامهدوی، اصغر (1387). «تحلیلی بر تغییر نظام حاکم بر موضوع احکام از دیدگاه امام خمینی»، پژوهش­نامه­ی متین، تهران، سال10، شماره39، صص93-118.
[2] اخوان­ کاظمی، بهرام (1387). «امام خمینی و مقوله­ی نوآوری در فقه سیاسی»، حکومت اسلامی، قم، سال13، شماره49، صص5-34.
[3] اراکی، محسن (1380). «نقش تحولات اجتماعی در نظریات فقهی»، حکومت اسلامی، قم، سال6، شماره19، صص125-136.
[4] انصاری، مرتضی ابن محمد امین (1415ق). کتاب المکاسب. قم: کنگره­ی جهانی بزرگداشت شیخ انصاری.
[5] بهجت، محمدتقی (1428ق). استفتاءات. قم، دفتر آیت­ا... بهجت.
[6] جعفری، محمدتقی (1371). «ریشه­ های اساسی ثابت­ها و ارتباط آن­ها با متغیرها 1»، کیهان فرهنگی، تهران، سال9، شماره92، صص16-19.
[7] جمعی از پژوهش­گران زیر نظر آیت ا... سیدمحمود شاهرودی (1426ق). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام. قم، موسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت علیهم السلام.
[8] حاج­علی، فریبا (1381). «ثوابت و متغیرات در احکام»، فقه و حقوق خانواده، تهران، سال7، شماره28، صص96-128.
[9] خمینی، سید روح­ا... (1422ق). استفتاءات. قم، دفتر انتشارات اسلامى.
[10] خمینی، سید روح­ا... (بی­تا). صحیفه­ی امام. بی­جا، مؤسسه­ی تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره.
[11] رحیمی، مرتضی (1386). «ثبات و تغییر در احکام»، فصل­نامه­ی دانشکده­ی ادبیات و علوم انسانی، شهرکرد، سال2، شماره6 و 7، صص55-83.
[12] رحیمیان، سعید (1379). فقه و زمان. شیراز، انتشارات نوید.
[13] شهید صدر، سیدمحمدباقر (1424)، اقتصادنا. قم، مرکز الأبحاث و الدراسات التخصصیة للشهید الصدر.
[14] صافی گلپایگانی، لطف ا... (1412ق). الاحکام الشرعیة ثابتة لا تتغیر. قم، دارالقرآن الکریم.
[15] صفار، محمد ابن حسن (1404ق). بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد صلی ا... علیهم. مصحح: محسن کوچه­باغی. قم، مکتبة آیت­ا... المرعشی النجفی.
[16] صنقور، محمد (1428ق). المعجم الأصولی. قم، منشورات الطیار.
[17] ضیائی­فر، سعید (1382). جایگاه مبانی کلامی در اجتهاد. قم، مؤسسه­ی بوستان کتاب.
[18] ــــــــــــ (1392). فلسفه­ی علم فقه. قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه؛ تهران: سمت.
[19] طباطبایی، سید محمدحسین (1389). بررسی­های اسلامی، به کوشش سیدهادی خسروشاهی. قم، بوستان کتاب.
[20] عابدیان، میرحسین (1381). «عوامل مؤثر در تغییر حکم»، پژوهش­نامه­ی متین، تهران، سال4، شماره 15 و 16، صص105-138.
[21] عابدینی، احمد (1381). «جداسازی ثابت­ها و متغیرها در دین»، فقه، قم، سال10، شماره31 و 32، صص307-394.
[22] عبدا... پور، اکرم؛ و کاظمی گل­وردی، محمدرضا (1390). «نقش علت در ثبات و تغییر حکم»، فقه و تاریخ تمدن ملل اسلامی، مشهد، سال8، شماره30، صص181-202.
[23] فیض، علی­رضا (1382). مبادی فقه و اصول. تهران، مؤسسه­ی انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
[24] کاشف­الغطاء، محمدحسین (1359ق). تحریر المجلة. نجف اشرف، المکتبة المرتضویة.
[25] کلانتری، علی­اکبر (1382). «تنقیح مناط»، فقه، قم، سال11، شماره35، صص136-178.
[26] کلینی، محمد ابن یعقوب (1407ق). الکافی، محقق/ مصحح: علی­اکبر غفاری و محمد آخوندی. تهران، دارالکتب الإسلامیة.
[27] محقق حلی، نجم­الدین (1408ق). شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، محقق/ مصحح: عبدالحسین محمدعلی بقال. قم، مؤسسه­ی اسماعیلیان.
[28] محقق حلی، نجم­الدین (1423ق). معارج الأصول. لندن، مؤسسه­ی امام علی علیه السلام.
[29] محقق داماد، مصطفی(1374). «نقش عنصر زمان و مکان در اجتهاد شیعی»، دانشگاه انقلاب، تهران، سال15، شماره105، صص45-52.
[30] مشکینی اردبیلی، علی (1374). اصطلاحات الأصول و معظم ابحاثها. قم، الهادی.
[31] مصباح­ یزدی، محمدتقی (1386). چکیده­ای از اندیشه­ های بنیادین اسلامی، ترجمه و تدوین: حسین­علی عربی، محمدمهدی نادری قمی. قم، مؤسسه­ ی آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
[32] مصباح ­یزدی، محمدتقی (1388). نقش تقلید در زندگی انسان، تحقیق: کریم سبحانی. قم، مؤسسه­ ی آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
[33] مطهری، مرتضی (1369). شرح مبسوط منظومه. بی­جا، حکمت.
[34] ـــــــــــــــ (1391). اسلام و نیازهای زمان. بی­جا، صدرا.
[35] ــــــــــــــ (بی­تا). مجموعه­ی آثار. بی­جا، صدرا.
[36] مظفر، محمدرضا (1388). اصول الفقه، تحقیق: مسلم قلی­پور الجیلانی. بی­جا: منشورات ذوی­القربی.
[37] مکارم شیرازی، ناصر (1422ق). بحوث فقهیة هامة. قم، انتشارات مدرسة الإمام علی بن أبی طالب.
[38] ـــــــــــــــ (1427ق). دائرة المعارف فقه مقارن، محقق/ مصحح: جمعی از اساتید حوزه. قم، انتشارات مدرسه امام على بن ابى طالب علیه السلام.
[39] ملاصدرا، صدرالدین شیرازی (1383). شرح اصول الکافی؛ محقق/ مصحح: محمد خواجوی. تهران، مؤسسه­ی مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
[40] منتظری، حسین­علی (1429ق). مجازات‌هاى اسلامى و حقوق بشر. قم، ارغوان دانش.
[41]مؤمن قمی، محمد (1387). «قوانین ثابت و متغیر»، فقه اهل بیت، قم، سال14، شماره56، صص60-81.
[42] نائینی، محمدحسین (1376). فوائد الأصول، تقریرات محمدعلی کاظمی. قم، جامعه­ی مدرسین حوزه.
[43] نرم ­افزارهای جامع الاحادیث، جامع فقه اهل البیت، جامع اصول الفقه، مجموعه آثار امام خمینی، مجموعه آثار شهید صدر و مجموعه آثار شهید مطهری (مؤسسه ­ی نور). نرم­افزار مشکات، مجموعه­ ی آثار آیت­ا... مصباح یزدی، مؤسسه­ ی آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره. پایگاه مجلات نور.