The Role of Intellect in Understanding Shariah and Legislation

Document Type : Research Paper

Authors

1 Associate professor of department of the Jurisprudence and Principles of Islamic Law, University of Qom ;

2 PhD student of the sciences of the Jurisprudence and Principles of Islamic Law, University of Qom

3 Graduate of Qom Seminary;

Abstract

Practical Intellect has many functions in Usul al-Fiqh (Principles of Jurisprudence), however, considering the purpose of Usul and its status as an introduction to Fiqh (the science of Islamic Jurisprudence), merely[PB1] [PB2]  one of the functions of intellect, i.e. legislative intellect, and its criteria has been discussed. While acknowledged by some scholars, the function of this kind of intellect in jurisprudence is rare, which leads to disparaging intellectual topics in Usul; the function of intellect in organizing the topics of Usul and regulating the relationship between the legislator and people is of great importance, although this requires its own rules and regulations. Having[PB3] [PB4]  a descriptive-analytical approach, this article tries to introduce a structure of intellect according to the circumstances in which it conceives, and also the rules and regulations of each circumstance.



 

Keywords


[1] قرآن کریم
[2] ابن منظور، محمد بن مکرم (1405). لسان العرب، قم، نشر ادب حوزه.
[3] استرآبادی، محمدامین (1426). الفوائد المدنیة و بذیله الشواهد المکیة، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
[4] اصفهانی، حسین (1418). نهایة الدرایة، بیروت، موسسة آل البیت.
[5] انصاری، مرتضی (1416). فرائدالاصول، چاپ پنجم، قم، انتشارات اسلامی.
[6] آخوند خراسانى، محمدکاظم (1409). کفایة الأصول، قم، موسسة آل البیت علیهم‌السلام.
[7] بحرانی، شیخ یوسف (1376). الحدائق الناظرة، چاپ اول، نجف، دارالکتب الاسلامیة.
[8] بهبهانی، وحید (1415). الفوائد الحائریة، قم، مجمع الفکرالاسلامی.
[9] تونی، عبدالله بن محمد (1415). الوافیه فی أصول الفقه،‏ قم‏، مجمع الفکر الاسلامی‏.
[10] جزایری، سید نعمت‌الله (؟). غایة المرام فی شرح تهذیب الاحکام، بی‌جا، بی‌نا.
[11] جوهری، اسماعیل بن حماد (1990). الصحاح، تحقیق: احمد بن عبدالغفور العطار، بیروت، دارالعلم الملایین.
[12] حلّی، ابن ادریس (1410). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
[13] حلّی، محقق، نجم‌الدین جعفر بن حسن (1407). المعتبرفی شرح المختصر، قم، مؤسسه سیدالشهدا علیه‌السلام.
[14] خمینی، مصطفی (1386). تحریرات فی الاصول، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره.
[15] خویی، ابوالقاسم (1417). مصباح الاصول، مقرر سید محمد سرور بهسودی، داوری، قم
[16] ـــــــــــــ (1419). دراسات فی علم الاصول، قم، موسسه دائره المعارف فقه اسلامی.
[17] رشاد، علی اکبر (1385). «گستره کارکرد و کاربرد عقل در تفهیم و تحقق دین»، حقوق اسلامی، شماره 8، ص 11- 37.
[18] روحانی، محمد (1413). منتقی الاصول، قم، چاپخانه امیر.
[19] شکاری، روشن علی؛ افشار قوچانی، زهره (1391). «اثبات حکم شرعی با حکم عقل و بررسی مصادیق آن»، دوره چهل و دوم - شماره 2، ص 167-185
[20] صدر، محمدباقر (1405). دروس فی علم الأصول، چاپ اول، بیروت، دارالمنتظر.
[21] ــــــــــــ (1417). بحوث فی علم الاصول، قم، موسسه دایره المعارف فقه اسلامی.
[22] ــــــــــــ (؟). الفتاوی الواضحة، قم، مرکز الابحاث و الدراسات التخصصیة للشهید الصدر.
[23] طباطبائی، محمدحسین (1390). المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ دوم، بیروت، موسسه الاعلمی.
[24] طوسی، محمد بن حسن (1417). العدة فی اصول الفقه، چاپ اول، قم، ناشر محمدتقی علاقبندیان.
[25] عراقی، آقاضیاء (1417). نهایه الافکار، چاپ سوم، قم، موسسه النشر الاسلامی.
[26] عرب صالحی، محمد (1390).«کارکردهای عقل عملی در اصول فقه شیعه»، قبسات، سال هفدهم، ص 109ـ134.
[27] علی دوست، ابوالقاسم (1388). فقه و مصلحت، تهران، انتشارات پژوهشگاه و اندیشه اسلامی.
[28] ــــــــــــ (1391). فقه و عقل، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
[29] فراهیدی، خلیل بن احمد( 1414). کتاب العین، تحقیق: شیخ محمدحسن بکائی، قم، موسسه النشر الاسلامی.
[30] فیاض، محمد اسحاق (1422). محاضرات فی اصول الفقه تقریرات اصول آیت‌الله خویی، قم، مؤسسة احیاء آثار الإمام الخوئی قدس سره‏.
[31] کلانتری، ابوالقاسم (1383). مطارح الانظار تقریرات الشیخ الاعظم الانصاری، قم، مجمع فکر اسلامی.
[32] مصطفوی، حسن (1330). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
[33] مظفر، محمدرضا (1387). أصول الفقه (با تعلیقه زارعی)، قم، بوستان کتاب.
[34] مفید، محمد بن محمد (؟). مختصر التذکرة بأصول الفقة، قم، ناشر قم کنگره شیخ مفید.
[35] نائینی، محمدحسین (1352). اجود التقریرات، چاپ اول، قم، مطبعة العرفان.