Review and Critique of Arguments in Favor of Limiting the Pre-emption Right to “Sale”

Document Type : Research Paper

Authors

1 Associate professor, Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, Semnan University

2 Ph.D. Student of Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, Semnan University

3 M.A. in Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law,

Abstract

Right of pre-emption is an exceptional right; and unlike the rule of possession, it constitutes the power to forcibly possess the sold common share. Among the prerequisites for holding pre-emptive right, which is provided for under the article 808 of the Civil Code based on the view of the renowned majority of jurists, is transfer of common share through “sale”.
This paper discusses the opinions on the said condition and analyzes the evidence in its favor, reviewing arguments in favor of such view as well as studying the relevant hadiths as the main relevant evidence. However, strengthening the principles of the non-majority view, this paper found the latter as the preferred opinion; the main finding of this research suggests that review of the relevant hadiths reveals that they don’t completely indicate the “validity of limiting of pre-emption right to sale” - the opinion held by the renowned majority of jurists - and that adopting a new view of the relevant hadiths, the limitation of pre-emption right to sale can be removed and the same may be extended to all kinds of non-transaction contracts for transfer of title on the grounds of customary law and public will.
 

Keywords

References

[1]. قرآن کریم، ترجمه حسین انصاریان
[2]. ابن منظور، محمّد بن مکرم (1414 ق).  لسان العرب، جلد 8، چاپ سوم، بیروت، دارالفکر، دارصادر.
[3]. احمد بن حنبل (؟). المسند، جلد 2، بیروت، دار صادر.
[4]. بجنوردی، سیّد حسن (1419 ق). القواعد الفقهیّه، جلد 6، قم، انتشارات هادی.
[5]. بحرانی، حسین بن محمد (؟). الانوار اللوامع فی شرح مفاتیح الشرائع، جلد 11، قم، مجمع البحوث العلمیّه.
[6]. بحرانی، یوسف بن احمد(1405 ق). الحدائق النّاضره فی احکام العتره الطّاهره، جلد 20، قم، مؤسسه النشر الاسلامی.
[7]. بخاری، محمد بن اسماعیل (1401 ق). صحیح بخاری، جلد 6، بیروت، دار الفکر.
[8]. تبریزی، جواد بن علی (1426 ق). منهاج الصالحین، جلد 2، قم، مجمع الإمام المهدی.
[9]. ترحینی عاملی، سیّد محمدحسین (1427 ق). الزّبده الفقهیّه فی شرح الرّوضه البهیّه، جلد 5، چاپ چهارم، قم، دارالفقه.
[10]. جبعی عاملی (شهید ثانی)، زین الدین بن علی (1413 ق). مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، جلد 12، قم، موسسه المعارف الاسلامیه.
[11]. ـــــــــــــ (1424 ق). الروضه البهیّه فی شرح اللمعه الدمشقیه، جلد 3، چاپ هشتم، قم، مجمع الفکر الاسلامی.
[12]. حرّ عاملی، محمد بن حسن (1409 ق). تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، جلد 25، قم، موسسه آل البیت علیهم السلام.
[13]. حسین‌زاده، جواد (1391). قرارداد اختیار معامله، چاپ اول، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
[14]. حسینی روحانی، سیّدصادق (1412 ق). فقه الصادق علیه السلام، جلد 18، قم، دارالمکتب، مدرسه امام صادق علیه‌السلام.
[15]. حسینی روحانی، سیّد محمد (1417 ق). المسائل المنتخبه، کویت، شرکه مکتبه الألفین.
[16]. حسینی سیستانی، سیّدعلی (1422 ق). المسائل المنتخبه، چاپ نهم، قم، دفتر آیت‌الله سیستانی.
[17]. ــــــــــــــــ (1417 ق). منهاج الصالحین، جلد 2، چاپ پنجم، قم، دفتر آیت الله سیستانی.
[18]. حسینی عاملی، سیّد جواد (؟). مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، جلد 6، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
[19]. حسینی مراغی، میر سیّد عبدالفتاح (1417 ق). العناوین الفقهیه، جلد 2، قم، مؤسسه النشر الاسلامی.
[20]. حلّی (علامه)، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی (1413 ق). قواعد الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام، جلد 2، قم، مؤسسه النشر الاسلامی.
[21]. ـــــــــــــــ (1413 ق). مختلف الشیعه فی احکام الشریعه، جلد 5، چاپ دوم، قم، مؤسسه النشر الاسلامی.
[22]. حلّی (محقق)، جعفر بن حسن (1408 ق). شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، جلد 3، چاپ دوم، قم، موسسه اسماعیلیان.
[23]. خوانساری، سیّد احمد (1405 ق). جامع المدارک فی شرح المختصر النافع، جلد 6، چاپ دوم، قم، مؤسسه اسماعیلیان.
[24]. رملی، شمس الدین (؟). نهایه المحتاج إلی شرح المنهاج، جلد 5، بیجا، دار احیاء التراث العربی.
[25]. سبزواری، سیّد عبدالأعلی (1413 ق). مهذّب الاحکام فی بیان الحلال و الحرام، جلد 18، چاپ چهارم، قم، مؤسسه المنار.
[26]. سبزواری، محمدباقر (1423 ق). کفایه الاحکام، جلد 1، قم، مؤسسه النشر الاسلامی.
[27]. سرخسی، محمد بن احمد (1406 ق). المبسوط، جلد 14، بیروت، دار المعرفه.
[28]. شافعی، محمد بن ادریس (؟). المسند، بیروت، دار الکتب العلمیه.
[29]. صدوق (ابن بابویه)، محمد بن علی بن حسین (1404). من لایحضره الفقیه، جلد 14، چاپ دوم، قم، مؤسسه النشر الاسلامی.
[30]. طباطبائی (صاحب ریاض)، سیّد علی (1404 ق). ریاض المسائل فی بیان الاحکام بالدلائل، جلد2، قم، مؤسسه آل البیت.
[31]. طوسی (شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1387 ق). المبسوط فی فقه الامامیه، جلد 3، چاپ سوم، تهران، المکتبه المرتضویه لإحیاء الاثار الجعفریه.
[32]. علیدوست، ابوالقاسم (1390). فقه و مصلحت، چاپ دوم، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
[33]. فاضل موحدی لنکرانی، محمد (1422 ق). الاحکام الواضحه، چاپ چهارم، قم، مرکز فقهی ائمه اطهار(ع).
[34]. فراهیدی، خلیل بن احمد (1410 ق). کتاب العین، جلد 1و2، چاپ دوم، قم، نشر هجرت.
[35]. فیض کاشانی، محمد محسن (؟). مفاتیح الشرائع، جلد 3، قم، انتشارات کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی نجفی.
[36]. کاتوزیان، ناصر (1394). شفعه، وصیت، ارث، چاپ بیست و سوم، تهران، بنیاد حقوقی میزان.
[37]. کزازی عراقی (آقا ضیاء)، ضیاء الدین علی بن آخوند ملا محمدکبیر (1414 ق). شرح تبصره المتعلّمین، جلد 2، قم، مؤسسه النشر الاسلامی.
[38]. محقّق داماد، سیّد مصطفی (1384). ایقاع، أخذ به شفعه، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی.
[39]. مظفر، محمدرضا (1408 ق). أصول الفقه، جلد 2، چاپ پنجم، قم، مکتبه بصیرتی.
[40]. مغنیه، محمدجواد (1420 ق). فقه الامام جعفر الصادق (ع)، جلد 3، قم، مؤسسه انصاریان.
[41]. موحدی محبّ، مهدی (1390). «بازخوانی و نقد ادله اختصاص خیار مجلس به بیع»، فقه و مبانی حقوق اسلامی، تهران، سال 44، شماره 2، پاییز و زمستان، صص 139ـ145.
[42]. خوئی، سیّد ابوالقاسم (1410 ق). منهاج الصالحین، جلد 2، چاپ بیست و هشتم، قم، نشر مدینه العلم.
[43]. نجفی (صاحب جواهر)، محمدحسن (1404 ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، جلد 37، چاپ هفتم، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
 
 
Jurisprudence the Essentials of the Islamic Law
Volume 51, Issue 2
March 2019
Pages 475-495

Files

Share

How to cite

Statistics