The Jurisprudential Dimensions of Liking in Social Media with an Emphasis on the Evidences of Consent and Disapproval

Document Type : Research Paper

Authors

1 Lecturer, Seminary of Qom, Qom, Iran

2 Level 3 Graduate, Jurisprudential Center of Ahl al-Bayt (AS), Qom, Iran.

Abstract

With the rapid expansion of social networks, digital reactions have become a fundamental component of modern communication. Among these, the «like» function serves as a means of expressing approval, agreement, or support for published content. In addition to its direct impact on content dissemination algorithms, this action carries various jurisprudential rulings that most users are unaware of. This study examines the jurisprudential nature of «liking» and seeks to analyze its Islamic legal foundations based on the principles of consent (riḍā) and discontent (sukht).
Using a descriptive-analytical approach and relying on jurisprudential and legal sources, this research explores the position of liking within the Islamic legal framework for evaluating user behaviors. It assesses the meaning of the like function, its social implications, and its role in content dissemination. Furthermore, the study examines whether liking can be interpreted as an expression of approval for prohibited actions, analyzing this behavior in light of Islamic jurisprudential principles and legal deduction methods.
One of the most significant jurisprudential foundations in this regard is the principle of «consent and discontent,» which suggests that if an individual agrees with, supports, or endorses an action, they share in its legal and moral consequences. However, applying these principles to digital interactions such as liking presents interpretative challenges, which are discussed in this study. Given the widespread impact of this phenomenon and the lack of independent research on its jurisprudential ruling, this study aims to answer the question: What is the Islamic legal judgment on liking in social networks based on the principles of consent and discontent?
The findings indicate that approval and disapproval through likes and dislikes have significant jurisprudential consequences. This study emphasizes the necessity of user awareness regarding the legal and ethical dimensions of digital interactions. Additionally, it highlights the importance of establishing clear Islamic legal frameworks to regulate digital behaviors in accordance with Shari'a principles.

Keywords

References

  1. قرآن کریم

    ابن اشعث، محمد بن محمد (بی‌تا). الجعفریات (الأشعثیات). چاپ اول. تهران: مکتبة النینوی الحدیثة.

    ابن شعبه حرانی، حسن بن علی (1363ق). تحف العقول. چاپ دوم. قم: مؤسسة النشر الإسلامی.

    ابن طاووس، علی بن موسی (1330ق). جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع. قم:‌دار الرضی.

    ابن فارس، احمد بن فارس (1404ق). معجم مقاییس اللغة. 6 جلد. بیروت:‌دار إحیاء الکتب العربیة.

    ابن مشهدی، محمد بن جعفر (1419 ق). المزار الکبیر. قم: مؤسسة النشر الإسلامی.

    اعرافی، علیرضا و موسوی، سید نقی (1390). گسترش موضوع فقه نسبت به رفتارهاى جوانحى. فقه, 18 (70) , 87-130.

    امام حسن عسکری، حسن بن علی (1409ق). تفسیر الإمام العسکری، قم: مدرسة الإمام المهدی.

    تبریزی، موسی بن جعفر (1369ق). أوثق الوسائل فی شرح الرسائل. قم: کتبی نجفی.

    حسینی زبیدی، محمد مرتضی (1414ق). تاج العروس من جواهر القاموس. 20 جلد. بیروت:‌دار الفکر.

    حسینی، سید بشیر (1401). لایک ممنوع. تهران: کانون اندیشه جوان.

    رضایت پور، زینب (1397). شبکه‌های اجتماعی. تهران: عترت نو.

    رهبر، علی (1398). بیم موج. اصفهان: مهرستان.

    سلیمانی آشتیانی، مهدی و درایتی، محمدحسین (1387). مجموعه رسائل در شرح احادیثی از کافی. 2 جلد. قم: دارالحدیث.

    سند بحرانی، محمد (1431ق). النیات و الخواطر. بیروت: الأمیرة.

    سید مجاهد، محمد بن علی طباطبایی (1296ق). مفاتیح الأصول. قم: مؤسسة آل البیت.

    سیدرضی، محمد بن حسین (1402). نهج البلاغة. مترجم: محمد دشتی، تهران: دفتر نشر معارف.

    شیخ انصاری، مرتضی (1415ق). فرائد الأصول. 4 جلد. قم: کنگره بزرگداشت شیخ انصاری.

    ــــــــــ (1420ق). المکاسب. 6 جلد. قم: کنگره بزرگداشت شیخ انصاری.

    شیخ صدوق، محمد بن علی بن بابویه (1362). الخصال. تحقیق: علی اکبر غفاری، قم: مؤسسة النشر الإسلامی.

    ــــــــــ (1378ق). عیون أخبار الرضا. تحقیق: نهدی لاجوردی، تهران: جهان.

    ــــــــــ (1398ق). التوحید. تحقیق: هاشم حسینی، قم: مؤسسة النشر الإسلامی.

    صادقی، محمود (1395). احکام شبکه‌های اجتماعی. قم: نشر معروف.

    طبرسی، احمد بن علی (1403ق). الإحتجاج. 2 جلد. مشهد: نشر مرتضی.

    عیاشی، محمد بن مسعود (1380). تفسیر العیاشی. 2 جلد. تهران: المطبعة العلمیة.

    قطب‌الدین راوندی، سعید بن هبة الله (1409). الخرائج و الجرائح. 3 جلد. قم: مؤسسة الإمام المهدی.

    کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق). الکافی. 8 جلد. تهران: دارالکتب الإسلامیة.

    لیثی واسطی، علی بن محمد (1376). عیون الحکم و المواعظ. قم:‌دار الحدیث.

    مازندرانی، محمد صالح (1382ق). شرح الکافی. 12 جلد. تهران: المکتبة الإسلامیة.

    مجلسی، محمدباقر (1404ق). مرآة العقول. 26 جلد. تهران: دارالکتب الإسلامیة.

    ــــــــــ (1410ق). بحارالأنوار. 110 جلد. بیروت: وزارة الثقافة و الإرشاد الإسلامی.

    نجفی جواهری (1362). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. 43 جلد. تهران: دارالکتب الإسلامیة.

    ورام بن أبی فراس، مسعود بن عیسی (1410ق). تنبیه الخواطر و نزهة النواظر. قم: مکتبه فقیه.

    هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله (1400 ق). منهاج البراعة. 21 جلد. تهران: مکتبة الإسلامیة.

    پایگاه‌های اینترنتی

    1. پایگاه اطلاع‌رسانی مگیران، مقاله: نیک افروز (جست‌و‌جو برای زیست‌بوم دیجیتال) تاریخ دستیابی: 19 اسفند 1402

    B2n. ir/f94373

    1. پایگاه اطلاع‌رسانی متمم (جست‌و‌جو برای اشتباه‌های سرنوشت‌ساز) تاریخ دستیابی: 19 اسفند 1402

    B2n. ir/u05511

    1. پایگاه اطلاع رسانی مدرسه فقهی امام محمد باقر، تقریر درس خارج استاد شب زنده‌دار (جستجو برای مرتبه قلبی) تاریخ دستیابی: 18 بهمن 1403

    https: //mfeb. ir/home/? p=13477

    1. پایگاه اطلاع‌رسانی استاد قائنی نجفی (جست‌و‌جو برای رضایت به ظلم) تاریخ دستیابی: 19 اسفند 1402

    B2n. ir/h70106

Jurisprudence the Essentials of the Islamic Law
Volume 57, Issue 2
March 2025
Pages 463-485

Files

Share

How to cite

Statistics